اعتراف وزیر امور خارجه آمریکا؛ نتوانستیم مانع فروش نفت ایران شویم

به گزارش خبرنگار مهر، بخشی از درآمد ایران وابسته به فروش نفت است نفتی که به دلیل تحریم فراز و فرودهای بسیاری برای فروش آن وجود دارد، دولت روحانی مبنای صادرات نفت را رفع تحریم‌ها می‌دانست اما سال ۹۷ پس از خروج آمریکا از برجام و تحریم‌های بی سابقه ترامپ صادرات نفت حتی به کمتر از ۱۰۰ هزار بشکه در روز هم رسید که با میانجیگری برخی از دولت مردان فروش نفت در سال پایانی دولت روحانی بر اساس آمار مؤسسه کپلر، دولت دوازدهم فروش نفت را به ۵۸۷ هزار بشکه در روز رساند.

اعتراف سناتور آمریکایی بر افزایش صادرات نفت ایران

زنگنه وزیر پیشین نفت در گفت و گویی اذعان کرده بود: «گویا دروغ برای مسئولان مالیات ندارد. این دروغ‌ها هرچقدر هم بزرگ باشند، باز هم مالیات ندارند. در مورد آمار مربوط به فروش و صادرات نفت دروغ می‌شنویم.» اما حالا سناتور تند روی جمهوری خواه هم در رابطه با افزایش صادرات نفت لب به اعتراف گشوده و تد کروز، در نشست استماع مجلس سنای آمریکا اعتراف کرد که فروش نفت ایران از ۳۰۰ هزار بشکه در سال ۲۰۲۱ (۱۳۹۹) به روزانه بیش از ۲ میلیون بشکه در سال ۲۰۲۴ (۱۴۰۳) رسیده است و دولت آمریکا در جلوگیری از فروش نفت ایران ناموفق بوده است.

در همین حال، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا نیز در این نشست که در جایگاه پاسخ‌گویی قرار گرفته بود، در پاسخ به تد کروز گفت: واشینگتن با وجود همه تلاش‌ها نتوانسته است مسیر فروش نفت ایران را مسدود کند و تهران از راه‌های مختلف توانسته نفت خود را بفروشد و در این مسیر نیز موفق بوده است.

به گفته نماینده ایالت تگزاس در مجلس سنای آمریکا فروش نفت خام ایران از ۳۰۰ هزار بشکه در روز به حدود ۲ میلیون بشکه رسیده است.

کروز در جلسه استماع ادامه داد: ایران از محل افزایش فروش نفت حدود ۸۰ میلیون دلار درآمد داشته است؛ ناوگان سایه ایران در نوامبر ۲۰۲۰ تعداد ۷۰ فروند نفتکش داشته که اکنون این رقم به ۴۰۰ فروند رسیده است.

بلینکن دراین‌باره پاسخ داد: ما تحریم‌هایی علیه شرکت‌های بیشتری که در صنعت پتروشیمی ایران فعالیت دارند اعمال کردیم؛ با توجه به دیگر کنترل‌هایی که انجام دادیم، هزینه فروش برای آن‌ها و راه‌های گریزی که باید انجام دهند - که ما در تلاش برای قطع کردنش هستیم - مسدود کرده‌ایم.

وی ادامه داد: دولت آمریکا بیش از ۲۰۰ شخص را تحریم و حدود ۵۰ فروند از ناوگان سایه ایران را متوقف کرده است؛ واشینگتن در مراحل مختلف بارها بیش از ۶۰۰ تحریم علیه تهران وضع کرده، اما آن‌ها سخت تلاش کردند و برای خنثی‌کردن تحریم‌ها هر کاری که توانستند، انجام دادند.

افزایش تولید و صادرات نفت به گواه آمار

بنا بر آمار آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، ایران در سال میلادی گذشته، ۲.۹۹ میلیون بشکه در روز نفت تولید کرد که ۴۴۰ هزار بشکه در روز در مقایسه با سطح تولید سال ۲۰۲۲، افزایش داشت. آژانس بین‌المللی انرژی در جدیدترین گزارش خود اعلام کرد ایران در آوریل، ۳.۳ میلیون بشکه در روز نفت تولید کرده که بالاتر از ۳.۲۵ میلیون بشکه در روز در مارس بوده است. این آژانس، ظرفیت تولید پایدار ایران را ۳.۸ میلیون بشکه در روز برآورد کرد و برآوردش از سطح تولید ایران و رشد آن، از ارزیابی‌های اوپک هم بالاتر بوده است.

همچنین بنا بر آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا، تولید نفت خام ایران در سه ماهه اول سال میلادی جاری، به ۳.۲۳ میلیون بشکه در روز رسید که در مقایسه با تولید ۳.۱۸ میلیون بشکه در روز در سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۳، افزایش داشت. میانگین تولید نفت ایران در سال میلادی گذشته، ۲.۸۷ میلیون بشکه در روز بوده است.

آمار اوپک هم نشان داد ایران با وجود تداوم تحریم‌های ظالمانه آمریکا، در سال ۲۰۲۳، رکورددار افزایش تولید در میان اعضای اوپک بود. اوپک در جدیدترین گزارش ماهانه خود از بازار نفت، تولید نفت ایران در آوریل را بر اساس آمار منابع ثانویه، ۳.۲۱۲ میلیون بشکه در روز اعلام کرد که ۱۴ هزار بشکه در روز افزایش نسبت به مارس داشت.

محسن قمصری کارشناس انرژی در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه تحریم‌های ظالمانه نتوانست بر صادرات نفت ایران تأثیرگذار باشد گفت: حجم صادرات نفت در دولت سیزدهم خصوصاً در اسل گذشته نسبت به دور دوم دولت قبل افزایش چشمگیری داشته است زیرا در دور اول دولت قبل برجام صادرات نفت رقم قابل توجهی را نشان می‌داد.

وی ادامه داد: با تمهیداتی که دولت سیزدهم در نظر گرفت صادرات نفت در سال گذشته افزایش قابل ملاحظه‌ای را نشان می‌دهد

به گفته این کارشناس انرژی در صورتی که بخواهند تولید نفت را افزایش ظرفیت دهند نیاز به سرمایه گذاری دارد و باید به لحاظ فنی نیز مورد برسی قرار بگیرد.

رشد اقتصادی از طریق صادرات نفت

وصول درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت‌خام و میعانات‌گازی در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۳۹۹ رشد ۲۷۵ درصدی را نشان می‌دهد که می‌توان این امر را به عنوان یکی از دستاوردهای دولت سیزدهم عنوان کرد، همچنین با نگاهی به جهش صادرات نفت‌خام و میعانات گازی کشور و دستیابی به رکورد بالاترین میزان صادرات از سال ۱۳۹۷ (آغاز تحریم‌های ظالمانه تاکنون) به طوری که صادرات نفت و میعانات گازی کشور نسبت به ابتدای دولت، دو برابر شده است. سال گذشته احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصاد و دارایی، اعلام کرده بود که ایران به بالاترین سطح صادرات نفت خود از سال ۲۰۱۸ رسیده است.

تحریم‌ها هم جوابگوی ایران برای فروش نفت نشد؛ ایران جای خود در اوپک را پس گرفت

اگرچه تحریم‌ها همان است که در دولت روحانی وجود داشته است اما آمار و ارقام موجود نشان می‌دهد که وزیر پیشین نفت نتوانسته عملکرد خوبی در عرصه صادرات نفت از خود بر جای گذارد، چرا که در دولت سیزدهم با وجود تحریم‌ها صادرات و تولید نفت ایران به رکورد جدیدی در سال ۲۰۲۳ رسید. آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا در ژوئن سال ۲۰۲۳ نشان داد ایران با درآمد ۵۴ میلیارد دلاری از صادرات نفت در سال ۲۰۲۲، در میان اعضای اوپک، در رتبه پنجم ایستاد. بر اساس شاخص قیمت نفت استاندارد، درآمد ایران از صادرات نفت، ۱۵ میلیارد دلار در مقایسه با سال ۲۰۲۱ که فعالیت دولت سیزدهم آغاز شد، افزایش داشت.

همچنین، طبق آمار منتشره در بولتن آماری سالانه ۲۰۲۳ اوپک، ارزش صادرات نفت ایران در سال ۲۰۲۲، به ۴۲.۶ میلیارد دلار رسید که در مقایسه با ارزش صادرات نفتی سه سال گذشته، بالاتر بود. ارزش صادرات نفت ایران در سال ۲۰۲۰ که هنوز فعالیت دولت سیزدهم آغاز نشده بود، ۷ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار بود اما در سال ۲۰۲۱، به ۲۵ میلیارد دلار و ۵۰۰ میلیون دلار رسید. طبق داده‌های شرکت ورتکسا، صادرات نفت ایران در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۴، به بالاترین سطح در ۶ سال گذشته صعود کرد.

موفقیت دولت سیزدهم در صادرات نفت

بر اساس امار و اطلاعات منتشر شده در سال ۲۰۲۱ با وجود ظرفیت کامل تولید روزانه ۳ میلیون و ۸۵۰ هزار بشکه‌ایِ پیش از اعمال تحریم‌های ایالات‌متحده، میانگین تولید نفت ایران به روزانه ۲ میلیون تا ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز رسیده بود، اما مشکلات مربوط به نگهداری و دشواری عرضه نفت به بازارهای جهانی در سایه تحریم‌ها مقدار تولید این کشور را در سطحی کمتر از ظرفیت واقعی نگه داشت و به این ترتیب درآمدهای مالی ایران کاهش یافت.

همچنین طبق داده‌های سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، تا ژوئیه ۲۰۲۱ یعنی پیش از اینکه رئیسی روی کار بیاید، تولید نفت ایران به ۲ میلیون و ۲۰ هزار بشکه در روز می‌رسید و تا پایان همین سال میانگین تولید نفت ایران به حدود روزانه ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه در روز رسید؛ اما هنوز یک میلیون و ۴۵۰ هزار بشکه با ظرفیت روزانه کامل این کشور فاصله داشت.

داده‌های اوپک نشان می‌دهد که در نیمه نخست سال ۲۰۲۲ تولید روزانه نفت ایران به ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه رسید و این در شرایطی بود که آمریکا با تحریم‌های خود سعی داشت تولید نفت ایران را به صفر برساند. همچنین با گسترده‌شدن دایره مشتریان نفت ایران تولید نفت این کشور تا نیمه نخست سال ۲۰۲۳ به حدود روزانه ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه رسید.

این گزارش حاکی است این روزها بسیاری از بی انصاف‌ها که رسانه هم در اختیار دارند از عملکرد وزارت نفت در دولت سیزدهم ناراضی هستند و دلایل واهی را دلیل بر ناتوانی اوجی بر اداره وزارت نفت دانشته اند که ریشه این بی اخلاقی را باید در مسائل دیگر جست و جو کرد در جایی خارج از کشور.